PEIXES DOS NOSOS MARES

               ***

    PEIXES,DA RÍA,COSTA E ALTURA

 

EU QUERO DEIXAR UN BERRO

BERRANDO DESDE A CHALANA,

PARA QUE ESCRIBAN OS VENTOS

ESTAS CANTIGAS  DA PRAIA.

 

                               COMENZAMOS COA RAPETA

                               COA NOSA NEGRA  CHALANA;

                               POLAS NOITES Ó CANDELO,

                               NAS DOIBAS E BAIRAS AUGAS.

 

                               QUIXIERA EMPEZAR AGORA

                                A ESPENICAR AS LEMBRAZAS,

QUE NOS MOLLARON OS OLLOS

                                E SALPICARON AS CARAS.

 

 

O MÚNXE VAI DE PRIMEIRO

POR SALTAR MÁIS DUHNA BRAZA,

POR ENRRIBA DAS CORTIZAS

E SEN ROZAR UNHA MALLA.

 

                                    DE SEGUNDA A ROBALIZA ,

     POR ESTAR MÁIS PREPARADA,

                                   E POR SER TAN PRECAVIDA

                                  SUMAMENTE ESPABILADA;

         POIS CANDO MORRE ESTE PEIXE

        HA DE SER NAS AUGAS BRAVAS.

 

DE TERCEIRO O SALMONETE

QUE SEMPRE BUSCA AS CHUMBADAS,

E CANDO QUERE  FUXIR

 VAI MORRER A COPEADA.

 

POIS ALURA É UN MOLUSCO

QUE CANDO DA REDE ESCAPA,

DEIXA GRANDE FUMAREDA

POLAS AUGAS  SEMENTADA.

 

 

 

AS AGULLAS VAN DE QUINTAS

 POR ANDAR SIEMPRE ENFADADAS,

               E CANDO SE VAN DAS REDES                                      

VAN  A SALTOS COMA CABRAS.

 

 

 

                     E DE SEXTOS VAN OS REOS

                     QUE ANDAN A FLOR DE AUGA

                      POR NON COLGARSE DOS DENTES,

                       VAN INDO PARA BOCANA.

 

 

VELAQUÍ VEN A SARDIÑA,

DO MAR A QUE MÁIS ANDA,

E TAMÉN A QUE MÁIS BRILLA

E DANDO AL RABO NON PARA.

 

O MOCARTE NON É  MENOS

CANDO VÉN A LÚA CRARA,

                                  VÉN COS OLLOS  REGALADOS

QUE CHEGA A VARAR NA PRAIA.

 

E POR NOVE VAN OS NOSOS,

OS PIÓS DOS QUE NO SANGAN,

ELES SON OS QUE MÁIS DORMEN

E NUNCA DAN PALANCADA.

MAIS CANDO SE VEN CERCADOS

POLA RAPETA OU CUCHARA,

SEMPRE BUSCAN AS ESQUINAS

E FOXEN A FLOR DE AUGA. 

 

 

E POR DEZ VAN OS TORNINOS

QUE SON PARENTES DAS XARDAS,

E POUCAS VECES OS VEMOS

RECALAR POR ESTAS AUGAS.

 

 

E POR ONCE VAN OS PANCHOS,

QUE SON MÁIS TERCOS QUE CABRAS,

PREFIREN MORRER EN GRUPO

ANTES QUE FICAR NAS MALLAS.

 

 

 

OS SARGOS TEÑEN O TRECE

POR NON SER DE LUCES CRARAS,

SEMPRE LLES GUSTOU A SOMBRA

                               VIVINDO BAIXO DAS LASTRAS.

 

POR CATORCE VAI A BOGA

QUE PERCORRE ANTES QUE NADA,

TODA A LONGURA DA REDE ,

PARA NON QUEDAR MALLADA.

 

AS SERRAS LEVAN O QUINCE,

AS ALBACORAS EMPATAN,

É MUI RARO QUE SE COLLAN,

ESTAS PEZAS POLAS PRAIAS.

 

AS BRECAS MAILAS DOURADAS,

SEMPRE CEAN NAS AREAS

NAS DURAS AREAS DA BARRA,

CANDO  O MAR NON TEN ESCUMAS

POLAS NOITES ESTRELADAS

 

 

AQUÍ  VEN O DAZASETE

COA SOLLA MAILA BARBADA,

BUSCANDO NA AREA NEGRA,

MOLANGUEIRA E CASE BRANDA

ONDE REBULEN GUSANOS

QUE ESTÁN DEBAIXO DAS ALGAS

.

POR VINTEDOUS VAN OS CREGOS,

NÉCORA, CANGREXA  E NÁCARA,

E ALGÚN POLBO BEN NUTRIDO

E CAMARÓNS  DE NÁCAR.

 

 

POR VINTETRES A LIBERNA

QUE NON  SE PESCA COA CANA,

HA DE SER COS APARELLOS

OU CACEA DESDE  A BARCA,

E DOURADIÑA NO FORNO;

HAS DE CHUPARLLE O MEOLLO

E TODO O LAIMO  DAS GALAS.

.

POR VINTESETE OS CHICHARROS

SON FANFARRÓS CON AGALAS,          

VIVEN SEMPRE POLOS  FONDOS

E DORMEN POLAS GOLFADAS

TAMÉN XURDEN  Á SUPERFICIE

NO AXEXO E NA  ESCURADA

            

 

O POLBO TEN DOBLE ASTUCIA

CANDO LLE CONVÉN CAZALAS,

 AS MARAGOTA PEQUENAS,

E PONSE DA COR DAS ALGAS.

 

 

O CABRACHO E SAN MARTIÑO

SON PEIXEIS DE CALDEIRADA,

SE O CABRACHO É  EXQUISITO,

O SAN MARTIÑO LLE GANA.

 

AS FANECAS E  OS CORBELOS,

TEÑEN AS MISMAS ANDANZAS,

E PARECIDAS COSTUMES,

NAS MESMAS FOIAS DAS BAIXAS.

ENTRE A CHEPA E A SABOGA

TEMOS ALGO QUE AS SEPARA,

SE UNHA MORRE POLO DÍA

A OUTRA POLA NOITE CRARA.

 

 

 

E POR VINTE DOU O CONGRO

POR TER AS SAIDAS RARAS;

POIS,SI MORRE NA RAPETA,

E POR SAIR DE “PARRANDA”.

 

AS ANGUILAS TEÑEN DATA,

POLO MAR PODER PESCALAS,

COA RAPETA POR SETEMBRO

E NO OUTONO EN ZARANDAS.

 

 

POR VINTEDOUS VAN AS XIBAS,

ESTA PESQUEIRA É DE OVADA,

FEBREIRO, MARZO E ABRIL,

DE SÚPETO XA SE ACABA.

 

 

O VINTECINCO É DOS SOLLOS,

DOS RODABALLOS E RAIAS,

DOS LINGUADOS E DOS CHOCOS,

E  DAS MOLANGUEIRAS BARBADAS.

 

 

A MARAGOTA POR SORTE

NUNCA SE MARCHA DA CASA,

SEMPRE SE TERMA NA COVA

AGARDANDO A VER QUÉN PASA.

 

O GUAPO MERLÓN OU PINTO

REPRESENTA UN PATRIARCA,

COME DO MAR SE LLE TIRA,

POLO DEMÁIS NON TRABALLA.

 

A MOREA SEMPRE SOA,

FUXINDO  MAL HUMORADA,

NON QUERE QUE SE LLE TOQUE,

DO CONTRARIO ELA TRABA

O BESUGO É PAMPO  E TONTO

POR NADA  SE VAI  DA CASA,

É TERCO COMO UNHA MULA,

PERO EN FAMILIA SE AGUANTA.

 

 

 

O BADEXO HECHE UN PEIXE

QUE LLE GUSTA ESTAR NA CASA,

FITANDO A TODO O VICIÑO

COA SÚA PACHORRA E CALMA.

 

A BERTORELLA DA ALTURA

É FAMILIA DAS BARBADAS,

TAMÉN SE PON POLA SOMBRA

PESCANDO COAS SÚAS BARBAS.

 

O GAIÁN MAILA DONCELA

AMIGOS SEMPRE DAS CABRAS,

SON PEIXES QUE COMEN BEN

AS MIUDIÑAS CARNADAS.

 

A PESCADA É CAZADORA

E PERCORRE TODAS AUGAS,

SENDO A MÁIS DEVORADORA ,

DA SARDIÑA E DA ALPABARDA.

 

O  BONITO MAILO O ATÚN

SON FAMILIA E NON SE FALAN,

CADA UNO VAISE POR LIBRE

BUSCANDO DISTINTAS AUGAS.

 

O  ATÚN DE CARNE “ROXA”

TEN A FAMA MUNDIAL,

É  DA COCIÑA DOS RICOS

POR TER UN GUSTO ESPECIAL,

TEN A CARNE DIFERENTE

 DE  TODOS  PEIXES DO MAR

POR ISO TEN ALTOS PRECIOS

ESTE EXQUISITO MANXAR

 

 

 

O CAZÓN  VAINOS COA MELGA ,

O MARRAXO VAI CO ESPADA,

TEÑEN  CARNES PARECIDAS

E DAS DÚAS NAS SEPARAS.

 

O RAPE, RAPE, RAPE,

TEN DÚAS CANAS DOBLADAS

 CON ELAS PESCA  PEIXIÑOS

E GRANDES POLBOS QUE CAZA

AS DÚAS PONAS NA BOCA,

FACENDO DA BOCA PRAIA.

 

 

OS DENTÓNS CURMÁNS DOS PARGOS

VIVEN NAS FOIAS CREBADAS,

FONDOS  AMENOS E RICOS,

CON  TODA CLASE DE LARVAS.

 

 

A faneca- escorpión

vive na area enterrada,

esperando envelenar

ós  que pisen a  cara

 

 

 

OS CHUCHOS E AS TINTOREIRAS

NON SE COÑECEN DE NADA,

SE UNS VIVEN POLOS CUMES

OS OTROS NOS FONDOS DAS PRAIAS.

 

 

ESTÁN DOUS MEROS PREÑADOS,

POR TRANQUILOS TEÑEN PANZA

VIVEN NOS POZOS DO FONDO,

E RUBEN CANDO DESGAXAN

CAL UNHA CHERNA FAMENTA,

A COMER PERCEBES NEGROS,

QUE VAN CRIANDO AS TÁBOAS

CARCOMIDAS POLO TEMPO,

E POLAS AUGAS DE SALSA..

 

 

 

 

AQUÍ VEN O TIBURÓN

COA BOCA DE GRAN TRABADA,

ÉL NON QUERE QUE LLE TOQUEN,

POLO CONTRARIO CHE ATACA.

 

 

POR FIN CHEGOU A BALEA,

DONA DE TODA ANTARTIDA,

E POR ELA SE ENGAIOLA

NOS XARDÍNS DAS BELAS AUGAS

 

AQUÍ SE QUEDAN  OS PEIXECES,

AQUÍ SE QUEDAN AS AGUAS,

AQUÍ SE QUEDAN OS REMOS,

         E A NOSA  NEGRA CHALANA.

 

Javier Rodríguez Vergara

 

Fco. de Sotavento

 

AINDA ME FALTAN MÁIS  PEIXES